Trẻ em & thanh thiếu niên Người lớn Hiểu đúng về các bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ sẽ giúp mẹ chủ động bảo vệ con để cùng tận hưởng những khoảnh khắc hạnh phúc, bởi vì không có gì sánh bằng nhìn con khỏe mạnh mỗi ngày. Cúm mùa ở trẻ nhỏ nguy hiểm ra sao? Các bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ Mẹ hiểu các bệnh về trẻ nhỏ tới đâu
Cảnh báo về tình trạng phạm tội trong lứa tuổi thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh hiện nay Thời gian gần đây, tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật có diễn biến ngày càng phức tạp. Từ sự ham chơi, thích thể hiện mình cùng với thiếu sự quản lý của người
2. Các chất dinh dưỡng cần thiết cho lứa tuổi thiếu niên. Các chất dinh dưỡng cần thiết như protein, carbohydrate và chất béo trong thực phẩm đóng vai trò là nguồn năng lượng chính của cơ thể.. Mỗi gam protein và carbohydrate cung cấp 4 calo.; Mỗi gam chất béo cung cấp 9 calo.; 2.1 Chất đạm
Cảnh báo tình hình phạm tội trong lứa tuổi thanh thiếu niên: Tình trạng người chưa thành niên phạm tội đang là một trong những vấn đề nóng bỏng và đang được xã hội quan tâm, trong đó có tỉnh Thái Nguyên. Trong những năm gần đây, ở Thái Nguyên tình trạng tội phạm do
Người chưa đủ mười tám tuổi là người chưa thành niên. Tuy nhiên, ở những người dân chưa đủ 18 tuổi, những em gái dưới 16 tuổi chưa tăng trưởng một cách toàn vẹn về thể chất cũng như chưa tồn tại những kiến thức và kỹ năng thiết yếu về xã hội nên việc giao cấu ở lứa tuổi này sẽ gây nên nguy hiểm cho việc tăng trưởng thường thì của những em.
Tăng chiều cao ở lứa tuổi thanh niên, phát triển chiều cao hiệu quả Muốn tăng nhanh chiều cao cơ thể, cần phải tạo thành một nếp sống ham tập TDTT ngay từ tuổi thiếu niên. Sau 22 tuổi tập TDTT cũng tốt, nhưng chỉ khỏe mạnh cường tráng, chứ không thể phát triển thêm
7p1FX8. Từ điển mở Wiktionary Bước tới điều hướng Bước tới tìm kiếm Mục lục 1 Tiếng Việt Cách phát âm Danh từ Tham khảo Tiếng Việt[sửa] Cách phát âm[sửa] IPA theo giọng Hà Nội Huế Sài Gòn lɨə˧˥ tuə̰j˧˩˧lɨ̰ə˩˧ tuəj˧˩˨lɨə˧˥ tuəj˨˩˦ Vinh Thanh Chương Hà Tĩnh lɨə˩˩ tuəj˧˩lɨ̰ə˩˧ tuə̰ʔj˧˩ Danh từ[sửa] lứa tuổi Tuổi của những người sinh cùng năm hoặc một thời gian ngắn trước hay sau. Lứa tuổi dậy thì. Lứa tuổi hai mươi lăm đã biết suy nghĩ cân nhắc chín chắn. Tâm lý học lứa tuổi. tâm lý học nghiên cứu sự phát triển tâm lý và những đặc điểm tâm lý của trẻ em ở các lứa tuổi khác nhau Tham khảo[sửa] "lứa tuổi". Hồ Ngọc Đức, Dự án Từ điển tiếng Việt miễn phí chi tiết Lấy từ “ Thể loại Mục từ tiếng ViệtMục từ tiếng Việt có cách phát âm IPADanh từĐịnh nghĩa mục từ tiếng Việt có ví dụ cách sử dụngDanh từ tiếng Việt
3. Đặc điểm tâm lý của trẻ từ 1 – 3 tuổi Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi của trẻ tập đi có sự phân nhánh rõ giữa bé 1 tuổi và bé từ 2-3 tuổi. Bé lên 1 tuổi có khả năng nhận ra chính mình trong gương; bé dần hiểu rằng một đồ vật hay người nào đó vẫn tồn tại tuy trẻ không thể nhìn hay nghe thấy chúng. Trẻ 2-3 tuổi có khả năng bộc lộ cảm xúc rõ ràng hơn nhưng cảm xúc của bé có thể ví như “tàu lượn siêu tốc”. Cha mẹ có thể thấy biểu hiện khủng hoảng tuổi lên 2 và khủng hoảng tuổi lên 3 khi con dễ nổi cơn thịnh nộ, giận dữ. Bé 2-3 tuổi đang cố gắng tìm ra con là ai; trẻ có quan niệm “chỉ làm khi muốn”. Trong giai đoạn này, trẻ tự tin hơn với người lạ; và một số bé hiểu rằng người khác cũng có cảm xúc. Khi trẻ được 3 tuổi trở lên, trí tò mò của con sẽ phát triển; cha mẹ sẽ thấy bé đặt nhiều câu hỏi “Tại sao?”; “Như thế nào?”; “Cái gì?”. Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu tham gia hoạt động nhóm nhỏ và có khả năng hợp tác với bạn cùng lứa. Đồng thời, bé 3 tuổi thể hiện trí tưởng tượng và dần biết cách nói về cảm xúc; con có thể đặc biệt yêu thích trò chơi đóng vai. Trẻ cũng dần nhận thức được khi con làm điều gì đó sai. >> Cha mẹ có thể xem thêm Hành vi và tâm lý trẻ em ở giai đoạn tập đi 4. Đặc điểm tâm lý của trẻ 4 – 12 tuổi Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi trước đi học 4-5 tuổi; trẻ tiểu học 6-10 tuổi và trẻ dậy thì 11-12 tuổi có sự khác biệt về trạng thái cảm xúc, suy nghĩ và mối quan hệ với gia đình, bạn bè. Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa 4-6 tuổi Đây là giai đoạn trẻ thích kết bạn và trò chuyện với người khác. Bé ít tranh cãi với bạn đồng trang lứa và có thể bày tỏ sở thích cùng những điều mình không thích. Trẻ từ 4 tuổi trở đi sẵn lòng chia sẻ và thay phiên nhau trong các hoạt động nhóm. Ở độ tuổi này, bé thể hiện được sự tức giận qua lời nói và hành động; thậm chí trẻ có thể trở nên hống hách hoặc tỏ ra ghen tị. Bé tuy thích độc lập nhưng vẫn cần sự an tâm và che chở của cha mẹ. Ngoài ra, trẻ thường nhạy cảm với sự chỉ trích; các em cảm thấy khó chấp nhận những vấp ngã của mình. Con từ 5 tuổi trở đi cần sự chú ý và yêu thương từ người lớn. Bé thích được là một phần và ở bên cạnh gia đình. Bé 5-6 tuổi thường “nghĩ sao nói vậy”; trẻ bắt đầu có bạn thân; mặc dù bạn thân thường thay đổi liên tục. Nhu cầu để trở thành người giỏi nhất, tốt nhất phát triển mạnh mẽ. >> Cha mẹ có thể xem thêm 10 bí quyết nuôi dạy con gái cực tâm lý và dễ áp dụng Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa 7-8 tuổi Bước sang độ tuổi 7-10 này, trẻ vẫn còn nỗi lo bị chỉ trích, trẻ sẽ cố gắng để bộc bạch bản thân để xem phản ứng của mọi người xung quanh. Bé dần có nhận thức tốt về chính mình và nhạy cảm hơn với người khác. Tâm trạng trẻ có thể hơi thất thường, nhưng bé ít sẽ hướng cảm xúc tiêu cực đến người khác. Nhìn chung, bé thân thiện, tò mò và ưa thích nói chuyện. Trẻ trong giai đoạn này cũng bắt đầu chơi theo nhóm, chọn bạn cùng giới tính và biết chia sẻ bí mật, đồ chơi để xây dựng tình bạn. Đây cũng là độ tuổi bé có tình bạn lâu dài và bị ảnh hưởng bởi “áp lực đồng trang lứa”. Trẻ 8-10 tuổi cũng là lúc trẻ có xu hướng đánh giá bản thân và khắt khe với khả năng làm việc của mình. Tính cạnh tranh rất cao, trẻ muốn trở thành người đầu tiên, giỏi nhất và làm mọi việc một cách đúng đắn. Đặc biệt, trẻ từ 8 tuổi “muốn trở thành người lớn”, bắt đầu đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn, tự xây dựng thói quen và có chính kiến, quan điểm của riêng mình đôi khi khác với cha mẹ. Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa 10-12 tuổi Trẻ tiền dậy thì đang bước vào một giai đoạn thay đổi lớn về cảm xúc. Con bắt đầu nhìn thấy quá trình trưởng thành của mình; và trân trọng hướng đi rõ ràng trong cuộc sống – dù trẻ có thích hay không. Thế giới trở thành một nơi phức tạp hơn đối với trẻ đang bắt đầu dậy thì. Con vẫn có thể gắn bó với người bạn thân nhất; nhưng tình bạn ở độ tuổi này có xu hướng trở nên phức tạp hơn. Khi mười một tuổi, con sẽ bắt đầu sải cánh và từng bước hướng tới sự độc lập – trẻ có thể không còn muốn tham gia vào tất cả các hoạt động của gia đình mà chỉ muốn dành thời gian cho bạn bè. 5. Đặc điểm tâm lý của trẻ 13 – 18 tuổi Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa 13-14 tuổi Trong độ tuổi này, thanh thiếu niên sẽ dành thời gian nhiều cho bạn bè thay vì gia đình. Tính cách, sở thích, quần áo, kiểu tóc, gu âm nhạc, hoạt động tại trường của con cũng sẽ hình thành thông qua những người bạn của mình. Thanh thiếu niên 13-14 tuổi có tâm trạng thất thường, các em sẽ thách thức người lớn để khẳng định sự độc lập của bản thân. Nhưng trẻ vẫn có những cảm xúc trái ngược khi phải rời xa cha mẹ. Cảm xúc của các bé gái có thể dễ thay đổi hơn, nhưng không xảy ra quá thường xuyên, và không làm ảnh hưởng nhiều đến các mối quan hệ của bé; vì nếu sự thay đổi cảm xúc mạnh mẽ gây bất lợi cho hoạt động, sinh hoạt của trẻ; đó có thể là biểu hiệu rối loạn tâm lý ở tuổi dậy thì. >> Cha mẹ có thể xem thêm Bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì hay ẩm ương tuổi mới lớn? Các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa 15-18 tuổi Từ 15 tuổi trở đi, thanh thiếu niên trở nên tự tin hơn và do đó, có thể đối mặt tốt với áp lực đồng trang lứa. Con cũng ít dành thời gian hơn cho gia đình và mong muốn kiểm soát nhiều khía cạnh hơn trong cuộc sống của mình. Khi nhìn về tương lai, trẻ có thể vừa vui mừng, vừa choáng ngợp với những điều mới như chọn ngành học, vào đại học, xây dựng gia đình,… Giai đoạn này, thanh thiếu niên sẽ xây dựng mối quan hệ bạn bè mật thiết. Trẻ bắt đầu có những ham muốn tình dục mạnh mẽ và có thể chủ động trong việc quan hệ tình dục. Con cũng bắt đầu có nhận thức rõ ràng hơn về xu hướng tình dục của mình. Tóm lại, các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi có sự khác biệt trong hành vi, phản ứng cảm xúc và suy nghĩ của trẻ; cha mẹ nhận biết những điều này để thấu hiểu con, cũng như biết cách giúp con nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần lành mạnh. Để từ đó, con có thể trở thành một người trưởng thành khỏe mạnh toàn diện và khai phá được tiềm năng vượt trội của con. Sau khi nắm bắt các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi, cha mẹ hẳn sẽ muốn biết cách để giúp con vượt qua những cột mốc phát triển tâm lý tốt nhất. Mời các bậc phụ huynh đọc tiếp nội dung Cha mẹ cần làm gì để phòng tránh rối loạn tâm lý cho trẻ? để lắng nghe những chia sẻ của Bác sĩ Đào Thị Thu Hương về cách nuôi dưỡng tinh thần cho con trẻ theo lứa tuổi.
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Quốc Ánh - Bác sĩ Nhi khoa - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Cơ thể của chúng ta được phát triển trên một bộ khung gồm 206 cái xương hợp thành. Ngay từ lúc lọt lòng, hình thù của từng cái xương đã được hình thành. Xương của trẻ phát triển và dần hoàn thiện từ những phần trình phát triển xương đã hoàn tất và các xương đã cứng khi trẻ bước vào lứa tuổi thanh niên. 1. Quá trình hình thành và cấu tạo của xương Xương phát triển từ lớp trung bì và phát triển qua 3 giai đoạn màng, sụn và xương trừ xương vòm sọ và một vài xương mặt không qua giai đoạn sụn và một phần xương sườn cho đến già vẫn ở tình trạng sụn trong giai đoạn còn là phôi thai. Những xương này giúp cho cơ bắp co giãn nhờ tác động như những đòn bẩy, do đó mới có cử động, đồng thời bảo vệ cơ quan sinh tồn nhờ phần đầu, ngực và bụng. Vào tháng thứ nhất của thai kỳ, bộ xương màng ở trẻ được hình thành. Vào đầu tháng thứ hai của thai kỳ, mang biến thành sụn và dần được thay thế bằng xương ở cuối tháng trẻ sơ sinh, phần lớn xương được tạo nên bằng chất liệu mềm, còn được gọi là sụn, khi trẻ phát triển, sụn sẽ dần biến thành xương. Xương bao gồm thân ống ở giữa với hai đầu cùng hình thể riêng. Khi trẻ còn nhỏ, thân ống là xương cứng còn hai đầu phần lớn vẫn là sụn mềm. Xương cứng mới hình thành ở hai đầu, nối liền với xương ở thân ống và quá trình phát triển của xương kết thúc khi trẻ bước vào tuổi niên thiếu. Do vậy, xương ở trẻ nhỏ còn khá mềm. Sau khi ra đời, quá trình hóa xương ở trẻ còn tiếp tục cho đến khi hết tuổi trưởng thành khoảng 25 tuần tuổi. Quá trình phát triển được chia thành 2 giai đoạn hệ xương phát triển mạnh hơn hệ cơ vào giai đoạn đầu từ lúc đẻ cho đến khi trẻ dậy thì, về sau hệ xương phát triển chậm hơn hệ cơ vào giai đoạn 2 tuổi dậy thì về sau. Tuổi thơ và thời niên thiếu là giai đoạn quan trọng nhất để xương phát triển. Xây dựng xương mạnh mẽ trong giai đoạn này thực sự rất quan trọng để duy trì sức khỏe của xương trong suốt cuộc đời nhằm tránh các vấn đề về xương có thể mắc phải nhưCòi xương xương mềm có thể dẫn đến dị tật xương ở trẻ emNhuyễn xương xương mềm có thể dẫn đến tình trạng đau xương ở người lớnLoãng xương bệnh xương dễ gãy có thể dẫn đến đến tình trạng đau đớn và đôi khi tàn tật do gãy xương.Trong thời thơ ấu và tuổi trưởng thành, xương tiếp tục phát triển dày hơn cho đến khi chúng đạt được cái được gọi là 'khối lượng xương đỉnh'. Điều này thường xảy ra trẻ ở độ tuổi từ 18-25 tuổi. Khi chúng ta già đi, cơ thể chúng ta dần bắt đầu mất khối lượng xương. Do đó, nếu xương phát triển tốt trong thời thơ ấu và đầu tuổi trưởng thành, xương sẽ tốt hơn ở những vị trí dễ bị mất khối lượng xương khi chúng ta già đi. Ngoài yếu tố di truyền ảnh hưởng đến khối lượng xương đỉnh, chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể chất cũng đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển và sức khỏe của xương. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị còi xương Khi xương bị gãy, ở giữa nơi gãy xương sẽ hình thành tổ chức liên kết do màng xương, cân cơ, mạch máu tuỷ xương và hệ thống havers. Tổ chức liên kết này ngấm vôi theo kiểu cốt hóa trực tiếp cốt hóa màng và làm lành xương. Do đó khi mổ kết hợp xương không được lấy đi màng xương và các tổ chức xương vụn, vì đây là nguồn cung cấp calci để tạo sự cốt hoá. Ngược lại khi cắt đoạn xương phải nạo màng xương để tránh hiện tượng tái tạo có nhiều chức năng quan trọng. Xương là một chất sống, nó dự trữ muối khoáng. Xương phát triển nhờ các yếu tố Bên trong là độ PH, nồng độ các chất trong máu như P++, Ca++, các vitamin và các kích tố nội tiết. Bên ngoài là chế độ luyện tập ăn uống.... 3. Chế độ ăn uống và quá trình phát triển xương Canxi cần thiết cho sự phát triển bình thường của xương ở trẻ em và thanh thiếu niên. Đây cũng là yếu tố quan trọng để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe. Chế độ ăn uống không đủ lượng có thể dẫn đến mật độ xương thấp, ảnh hưởng đến sức khỏe của xương sau này. Trong tuổi dậy thì, xương phát triển nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào khác trong cuộc đời. Do đó, tổng lượng canxi trong khẩu phần cần một nhu cầu lớn hơn bình thường. Các cuộc khảo sát về chế độ ăn uống cho thấy nhiều thanh thiếu niên 19% trẻ em gái và 8% trẻ em trai từ 11 đến 18 tuổi có thể không nhận đủ canxi trong chế độ ăn uống hàng ngày..Thực phẩm là nguồn cung cấp canxi dồi dào, bạn có thể bổ sung canxi cho trẻ thông qua một số loại thực phẩm nhưSữa, pho mát và sữa chua hoặc các sản phẩm thay thế sữa có bổ sung canxiNgũ cốc ăn sáng tăng cường canxiBánh mìCá mòi đóng hộpRau lá xanh chẳng hạn như cải xoăn và cải rocketQuả sung khôHạt vừngVitamin D cần thiết để giúp cơ thể bạn hấp thụ các khoáng chất quan trọng cho sức khỏe của xương canxi và phốt pho và để duy trì nồng độ bình thường của những khoáng chất cần thiết trong máu cho quá trình khoáng hóa bình thường của số nghiên cứu cho thấy rằng, trung bình khoảng 1/5 học sinh không nhận đủ lượng vitamin D cần thiết. Hầu hết mọi người sẽ có thể nhận được tất cả lượng vitamin D mà cơ thể cần bằng cách ăn uống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Rau cải xoăn là thực phẩm là nguồn cung cấp canxi dồi dào có thể cung cấp cho trẻ Nguồn thực phẩm cung cấp vitamin D khá hạn chếCá có dầu - chẳng hạn như cá hồi, cá mòi và cá thuTrứngChất béo tăng cường vitamin DNgũ cốc ăn sáng tăng cường vitamin DChúng ta nhận được hầu hết vitamin D từ việc da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời,lượng sản xuất bị ảnh hưởng bởi mùa, thời gian trong ngày, sắc tố da và độ dày của quần áo. Cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng hàng ngày trong khoảng thời gian ngắn khoảng 10 đến 15 phút. Dùng kem chống nắng trong những tháng mùa hè tháng 4 đến tháng 10, đặc biệt là từ 11 giờ sáng đến 3 giờ chiều là đủ để hầu hết trẻ em có làn da sáng hơn, đồng thời tạo đủ lượng vitamin D mà cơ thể cần. Không nên phơi nắng khi bạn có cảm giác da bị ửng đỏ, bỏng em có làn da sẫm màu hơn ví dụ như người gốc Phi, gốc Phi-Caribê hoặc Nam Á sẽ cần phơi nắng lâu hơn để tạo ra cùng một lượng vitamin D. Điều quan trọng là không bao giờ để da của trẻ bị đỏ hoặc bắt đầu bỏng. Diện tích da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời càng lớn, cơ thể bạn sẽ hấp thụ được càng nhiều vitamin D. Một số nhóm những người sống ở Vương quốc Anh có nhiều nguy cơ thiếu vitamin D hơn bao gồm cả trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi và những người phải che da vì lý do văn hóa. Bổ sung vitamin D hàng ngày có thể làm giảm nguy cơ thiếu vitamin D trong các nhóm dân cư thụ nhiều rau và nhiều trái cây có liên quan đến sức khỏe của cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng một số loại nước ngọt, đặc biệt là đồ uống có ga với caffeine và / hoặc axit photphoric, có thể liên quan đến tình trạng sức khỏe xương trở nên kém nhiên, chưa có nghiên cứu rõ ràng nào được thực hiện về tác dụng bất lợi này. Song việc tiêu thụ một lượng lớn đồ uống như vậy không được khuyến khích và có thể thay thế bằng cách sử dụng cac loại đồ uống khác trong chế độ ăn uống, ví dụ như nước hoặc sữa ít chất rất quan trọng đối với sức khỏe của xương nhưng hầu hết chúng ta đều nhận đủ lượng cần thiết. 4. Hoạt động thể chất và quá trình phát triển xương Hoạt động thể chất cũng quan trọng đối với sự phát triển của xương, đặc biệt là các hoạt động liên quan đến việc sử dụng trọng lượng cơ thể để chống lại lực cản như nhảy, nhảy dây, quần vợt hoặc thể dục dụng cụ. Trẻ em và thanh thiếu niên nên tuân theo hướng dẫn của các chuyên gia về hoạt động thể chất để hỗ trợ sức khỏe xương với các bé gái tuổi teen, việc sản xuất tự nhiên của nội tiết tố nữ estrogen, là quan trọng để xây dựng xương chắc khỏe. Một số bé gái tuổi teen tập luyện rất chăm chỉ, chẳng hạn như về thể dục dụng cụ cạnh tranh cấp độ cao hoặc chạy cự ly và trẻ không nhận được đủ năng lượng để thực hiện những hoạt động này từ thực phẩm họ đang ăn, có thể tạo ra ít estrogen hơn và có khối lượng xương thấp hơn. Bỏ qua chu kỳ kinh nguyệt hoặc chậm kinh kỳ kinh đầu tiên có thể là dấu hiệu của lượng estrogen thấp. Hoạt động thể chất hợp lý giúp ích cho quá trình phát triển xương 5. Rối loạn ăn uống và quá trình phát triển xương Rối loạn ăn uống, chẳng hạn như biếng ăn, thường phát triển ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Vào thời điểm này, xương vẫn đang phát triển và chắc khỏe, rối loạn ăn uống có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương. Điều này đặc biệt xảy ra đối với các cô gái tuổi teen có thân hình thấp, cân nặng có thể làm giảm mức estrogen, khiến mật độ xương dưỡng kém và giảm sức mạnh cơ bắp do rối loạn ăn uống cũng có thể làm giảm mật độ xương. Nếu bạn nghĩ rằng con bạn có thể không tiêu thụ đủ lượng thức ăn cần thiết ví dụ ăn kiêng hạn chế hoặc rối loạn ăn uống, bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn và thăm tiếp tục tăng lên về chiều cao khi xương phát triển dài ra. Sự tăng trưởng này chủ yếu diễn ra ở hai đầu xương thay vì toàn bộ chiều dài của xương. Xương phát triển từ từ trong thời thơ viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Nguồn tham khảo XEM THÊM Bổ sung vitamin D cho trẻ sinh non Hướng dẫn tắm nắng đúng cách để bổ sung vitamin D cho trẻ Khi con trai bạn 16 tuổi Những điều bạn và con cần biết
Tuổi vị thành niên là giai đoạn mà trẻ có nhiều sự thay đổi lớn, có thể ảnh hưởng đến việc phát triển thể chất và tâm lý sau này. Việc quan tâm đến những thay đổi ở trẻ vị thành niên là điều quan trọng nhất mà các bậc cha mẹ cần phải làm nếu có con đang ở độ tuổi này. Tuổi dậy thì là lứa tuổi có rất nhiều sự thay đổi. Đây là thời điểm trẻ dễ phát triển những thói quen không lành mạnh, có thể ảnh hưởng đến cuộc sống sau ngày. Các vấn đề về hành vi phổ biến cũng thường xuất hiện trong thời gian này. Bên cạnh đó, đây cũng là thời gian mà cha mẹ rất khó tiếp cận được với trẻ. 1. Thay đổi thể chất ở trẻ vị thành niên Thay đổi thể chất xảy ra do sự thay đổi hormone Ngực của bé gái bắt đầu phát triển. Trẻ sẽ bắt đầu có ý thức về số đo của mình Sự thay đổi giọng nói và sự xuất hiện râu có lẽ là những thay đổi nổi bật nhất ở các bé trai trong giai đoạn thanh thiếu niên Mụn trứng cá cũng là một trong những vấn đề gây ra nhiều rắc rối Các cơ phát triển dẫn đến cân nặng tăng nhanh Sự phát triển lông mu lông ở cả bé gái và bé trai Mùi cơ thể trở nên rõ ràng Các bé gái bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Cách giải quyết Cách tốt nhất để giúp trẻ vượt qua giai đoạn này là giúp trẻ hiểu rõ về những thay đổi Giải thích rằng mọi người đều phải trải qua những sự thay đổi này khi đến tuổi dậy thì Giúp trẻ thích ứng với những thay đổi này và chấp nhận nó Giúp trẻ có một sức khỏe tốt với chế độ ăn bổ dưỡng và tập thể dục thường xuyên. 2. Các vấn đề về cảm xúc Hormone không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn ảnh hưởng đến cả cảm xúc của trẻ. Thanh thiếu niên là độ tuổi nằm giữa tuổi trưởng thành và trẻ em. Vì vậy, trẻ thường hay bị nhầm lẫn về vai trò và trách nhiệm của một người trưởng thành với những mong muốn của trẻ nhỏ Tâm trạng của trẻ rất dễ thay đổi. Bất cứ thứ gì cũng có thể khiến trẻ hạnh phúc, vui mừng hoặc tức giận Trẻ thường rất dễ khóc Sự thay đổi về tâm trạng thường xảy ra ở cả bé trai lẫn bé gái Cơ thể thay đổi khiến trẻ trở nên thiếu tự tin Trẻ dậy thì sớm có thể cảm thấy khác thường Cảm giác về sự thấp kém hoặc ưu thế có thể phát triển ở giai đoạn này. Thanh thiếu niên là độ tuổi mà trẻ bắt đầu có những cảm giác về tình dục. Những suy nghĩ và cảm giác này có thể khiến trẻ cảm thấy tội lỗi. Cách giải quyết Trong giai đoạn dậy thì, trẻ cảm thấy mình đang đi trên một chiếc tàu lượn siêu tốc về cảm xúc. Điều này hoàn toàn bình thường. Dưới đây là một số cách mà bạn có thể giúp trẻ Giúp trẻ chăm sóc bản thân. Nói với trẻ rằng việc bạn cảm thấy như vậy là hoàn toàn bình thường Khuyến khích trẻ tập thể dục vì các hoạt động này giúp serotonin, hormone tạo cảm giác hạnh phúc tăng lên Để trẻ nói. Hãy lắng nghe, đừng đưa ra những lời phán xét và tránh đưa ra lời khuyên khi trẻ chưa sẵn sàng Chia sẻ kinh nghiệm của bạn về tuổi dậy thì hoặc để trẻ nói chuyện với những anh/chị lớn tuổi hơn đã trải qua giai đoạn này. 3. Các vấn đề về hành vi Những thay đổi về cảm xúc có thể dẫn đến những hành vi bốc đồng ở trẻ vị thành niên. Điều này có thể gây hại cho trẻ cũng như những người khác. Trẻ phát triển và thực hiện sự độc lập của mình. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ đặt câu hỏi về các quy tắc của cha mẹ và “đứng lên đấu tranh” vì những gì mà trẻ tin là đúng Sự thay đổi của hormone có thể tạo những mâu thuẫn về thể chất Trẻ có thể muốn thử những điều mới. Điều này có thể khiến trẻ dễ gặp rủi ro Đôi khi, áp lực từ bạn bè và nhu cầu “muốn giống mọi người” có thể khiến trẻ hành động và phát triển những thói quen rất khó bỏ Trang phục, kiểu tóc và phong cách thời trang của bé gái cũng thay đổi. Đa phần là bạn không thể chấp nhận. Nói dối có thể là vấn đề thường gặp ở trẻ độ tuổi này. Trẻ có thể nói dối để tránh đối đầu với cha mẹ. Cách giải quyết Các vấn đề về hành vi của trẻ ở tuổi vị thành niên có thể làm cho cuộc sống của cha mẹ trở nên khó khăn. Nhưng hãy nhớ rằng đó chỉ là một giai đoạn, sau khi vượt qua, mọi việc sẽ trở lại bình thường Đạt được sự tin tưởng của trẻ là rất quan trọng nếu bạn muốn giúp trẻ xử lý các vấn đề hành vi. Nói chuyện với trẻ và lắng nghe những gì trẻ nói. Không đánh giá hoặc chỉ trích trẻ vì nó có thể khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn Để trẻ biết rằng bạn luôn yêu trẻ dù có thế nào đi nữa. Khuyến khích trẻ “sống thật” với bản thân và không cố làm hài lòng người khác Bạn phải can thiệp nếu thấy trẻ rơi vào tình trạng tồi tệ. Ở tuổi này, trẻ rất nhạy cảm nên những lời chỉ trích có thể không có tác dụng. 4. Sử dụng và lạm dụng chất gây nghiện Thanh thiếu niên dễ bị tổn thương và có thể dễ dàng bị sa ngã. Lạm dụng chất gây nghiện là một trong những vấn đề lớn nhất mà cha mẹ phải giải quyết. Sức ép của bạn bè là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy trẻ hút thuốc, uống rượu hoặc dùng ma túy Xu hướng muốn mạo hiểm khuyến khích trẻ thử hút thuốc hoặc uống rượu ngay cả khi trẻ chưa đủ tuổi Lúc ban đầu nó có thể là một “sự kích động” nhưng lâu dần, nó sẽ trở thành một thói quen khó kiểm soát Nếu có ai đó hút thuốc hoặc uống rượu ở nhà, trẻ nhỏ có thể sẽ bắt chước Sự thiếu tự tin và mong muốn trở thành người “phong cách” có thể thúc đẩy trẻ hút thuốc hoặc uống rượu Dễ dàng tiếp cận với các chất gây nghiện như thuốc lá, rượu, ma túy. Cách giải quyết Theo dõi hành vi của trẻ để xem trẻ có những hành vi thất thường về thói quen ăn uống, ngủ nghỉ và tâm trạng hay không. Không buộc tội họ về những hành động sai trái của trẻ. Khuyến khích trẻ nói thật. Cho trẻ biết những lo ngại của bạn và thảo luận về vấn đề này với trẻ. Nếu trẻ không muốn nói chuyện với bạn, bạn có thể đưa trẻ đến bác sĩ tâm lý. Bác sĩ sẽ hỏi những câu hỏi bí mật để xem trẻ có đang sử dụng chất gây nghiện nào không. 5. Thay đổi về học tập Trường trung học không phải là tất cả những gì mà trẻ sẽ trải qua bởi trẻ còn có rất nhiều hoạt động giáo dục khác. Áp lực vào đại học có thể khiến tâm trạng của trẻ căng thẳng hơn Các công việc ở trường, các hoạt động ngoại khóa và việc nhà có thể khiến trẻ mệt mỏi Các rối loạn ở trường có thể dẫn đến kết quả học tập kém, điều này sẽ gây thêm áp lực cho trẻ. Cách giải quyết Hỗ trợ ước mơ vào đại học của trẻ, khuyến khích trẻ cố gắng Bạn có thể cắt giảm việc nhà của trẻ để giúp trẻ tập trung vào việc học ở trường khi cần thiết Dinh dưỡng đầy đủ và tập thể dục thường xuyên có thể giúp trẻ tăng cường sức mạnh trong giai đoạn học tập bận rộn này đấy.
Đang xem Thiếu niên là gì, tìm hiểu các khái niệm về Độ tuổi English “Thiếu nhi” là ai? Theo định nghĩa của Từ điển tiếng Việt, đó là “trẻ em thuộc các lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng” Hoàng Phê chủ biên, 1992, “Thiếu nhi” là dạng rút gọn của “thiếu niên nhi đồng”. “Thiếu niên” và “nhi đồng” là những từ Việt gốc Hán có nghĩa chỉ các lứa tuổi khác nhau. Trong từ “nhi đồng”, “nhi” có nghĩa là “đứa bé”, “đồng” cũng tương tự với nghĩa “đứa trẻ”. Trong tiếng Việt, “nhi đồng” là “trẻ em thuộc lứa tuổi từ bốn – năm đến tám – chín” Từ điển tiếng Việt, sđd, Trong từ “thiếu niên”, “thiếu” có nghĩa là “trẻ” như thiếu nữ cô gái trẻ, thiếu phụ người vợ trẻ, “niên” là “năm, tuổi”. “Thiếu niên” là “tuổi trẻ” nhưng trong tiếng Việt, nó mang nghĩa cụ thể hơn, là “trẻ em thuộc lứa tuổi từ mười – mười một đến mười bốn – mười lăm” Từ điển tiếng Việt, sđd, Như vậy, theo định nghĩa của Từ điển tiếng Việt, thiếu nhi là trẻ em thuộc độ tuổi từ bốn – năm đến mười bốn – mười lăm. Xem thêm Repeater Wifi Repeater Là Gì ? Có Nên Sử Dụng Repeater Hay Không? Xem thêm Là Gì? Nghĩa Của Từ Trân Trọng Là Gì ? Nghĩa Của Từ Trân Trọng Trong Tiếng Việt Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, “thiếu nhi” được dùng với nghĩa tương đương với “trẻ em”. Gần nghĩa với “thiếu nhi”, trong tiếng Việt có nhiều từ, chẳng hạn trẻ con, trẻ thơ, trẻ nhỏ, con nít… Những từ này thường được dùng với nghĩa chung chung, ít có sự giới hạn độ tuổi rõ ràng. Vậy, thiếu nhi hay trẻ em là người nằm trong độ tuổi nào? Các công ước quốc tế về liên quan việc bảo vệ quyền con người, quyền của phụ nữ và trẻ em mà Việt Nam đã tham gia ký kết và là thành viên đều quy định trẻ em là người dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, trong các văn bản pháp luật hiện hành ở nước ta, có nhiều quy định về độ tuổi trẻ em. Chẳng hạn, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em quy định trẻ em là công dân Việt Nam dưới 16 tuổi. Còn Bộ luật Dân sự không dùng thuật ngữ “trẻ em”, mà dùng thuật ngữ “người chưa thành niên” và quy định là những người dưới 18 tuổi. Thực tế cho thấy, xã hội chưa có cách hiểu chính xác về độ tuổi trẻ em mà pháp luật quy định. Điều này dễ dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng liên quan đến các vấn đề tảo hôn, sử dụng lao động trẻ em… Post navigation
1. Quan niệm về giai đoạn phát triển tâm lý lứa Lứa tuổi là gì?Tâm lý học Mác xít, đại diện là Vưgốtxki quan niệm lứa tuổi là một thời kỳ phát triển tâm lý nhất định của đời người “đóng kín một cách tương đối”, và ở đó những quy luật phát triển chung bao giờ cũng được thể hiện một cách độc đáo về chất. Khi chuyển từ lứa tuổi này sang lứa tuổi khác bao giờ cũng xuất hiện những cấu tạo tâm lý mới chưa từng có trong các thời kỳ trước. Những cấu tạo tâm lý mới này cải tổ lại và làm biến đổi chính tiến trình phát phân chia ranh giới về độ tuổi của một giai đoạn phát triển được “đóng kín một cách tương đối”, như vậy nó có thể xê dịch, có thể sớm hơn hoặc muộn hơn tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Chẳng hạn, tuổi dậy thì của trẻ thời trước thường bắt đầu vào khoảng 13, 14 tuổi, nhưng thời nay thì sớm hơn nghĩa của một giai đoạn lứa tuổi sẽ được quyết định bởi vị trí của thời kỳ đó trong cả quá trình phát triển chung. Chẳng hạn, vị trí tuổi thiếu niên là thời kỳ quá độ từ trẻ em sang người lớn, vậy ý nghĩa của nó trong tiến trình phát triển chung cũng sẽ quan trọng hơn những giai đoạn lứa tuổi Các yếu tố đặc trưng cho lứa tuổiMỗi một giai đoạn lứa tuổi được đặc trưng bởi nhiều yếu tố, đó là những đặc điểm về sinh lý sự phát triển thể chất, sinh lý, đặc điểm xã hội điều kiện sống và các dạng hoạt động, các mối quan hệ cùng những yêu cầu đặt ra cho trẻ trong giai đoạn đó cùng những nét tâm lý đặc trưng về nhận thức, tình cảm, nhân cách,…Mỗi giai đoạn lứa tuổi thể hiện một mức độ phát triển tâm lý độc đáo về chất, được đặc trưng bởi một loạt những thay đổi trong toàn bộ hệ thống cấu trúc nhân cách của con người trong giai đoạn phát triển dụ thanh niên sinh viên có những nét tâm lý đặc trưng sau sự hoàn thiện cái tôi sự tự ý thức, sự hoàn thiện thế giới quan khoa học, khả năng thiết lập các kế hoạch cuộc đời – chuẩn bị nghề nghiệp cho tương lai, khả năng thiết lập cuộc sống độc lập hoàn toàn, khả năng dần dần xâm nhập sâu vào các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống. Những nét tâm lý này khác về chất so với tâm lý của học sinh phổ thông trung Đặc điểm của việc chuyển tiếp các giai đoạn lứa tuổiViệc chuyển tiếp từ giai đoạn lứa tuổi này sang giai đoạn lứa tuổi khác bao giờ cũng gắn liền với các yếu tố sauSự thay đổi tình huống xã hội của sự phát triển Vưgốtxki, Leonchiev,….Tình huống xã hội của sự phát triển theo Vưgốtxki là sự phối hợp đặc biệt giũa các điều kiện phát triển bên trong sự phát triển về thể chất, vốn tri thức, kỹ năng,… và các điều kiện phát triển bên ngoài điều kiện sống và hoạt động, các mối quan hệ,…. Những điều kiện này đặc trưng cho từng giai đoạn lứa tuổi và chúng thúc đẩy sự phát triển tâm lý trong suốt giai đoạn lứa tuổi đó, dẫn tới sự xuất hiện những nét cấu tạo tâm lý vào cuối giai đoạn lứa huống xã hội của sự phát triển đạt đến độ “chín muồi” thường đánh dấu bằng sự thay đổi vị trí của đứa trẻ trong hệ thống các mối quan hệ xã hội của trẻ thì sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy trẻ bước sang một giai đoạn phát triển xuất hiện những nét cấu tạo tâm lý mớiCấu tạo tâm lý mới đặc trưng cho lứa tuổi là những nét tâm lý lần đầu tiên xuất hiện ở giai đoạn lứa tuổi đó. Chúng làm thay đổi bộ mặt nhân cách của con người trong giai đoạn ấy và cho ta thấy rõ một sự khác biệt tâm lý về chất so với giai đoạn lứa tuổi huống xã hội của sự phát triển xuất hiện vào thời kỳ đầu của mỗi giai đoạn lứa tuổi. Cuối giai đoạn lứa tuổi sẽ xuất hiện những nét cấu tạo tâm lý mới, trong số đó sẽ có một nét cấu tạo tâm lý mới trung tâm, có ý nghĩa quan trọng hơn cả đối với sự phát triển tâm lý ở giai đoạn lứa tuổi kế dụ “Cảm giác mình là người lớn” ở cuối tuổi thiếu niên sẽ rất có ý nghĩa đối với sự phát triển tâm lý của tuổi đầu thanh niên. Xu hướng nghề nghiệp ở tuổi đầu thanh niên sẽ có ý nghĩa lớn với tuổi giữa thanh quanh cấu tạo tâm lý mới trung tâm sẽ có những cấu tạo tâm lý mới bộ phận khác, gắn liền với các thành tố bộ phận khác trong cấu trúc nhân cách của trẻ. Quá trình hình thành những cấu tạo tâm lý mới ở giai đoạn lứa tuổi này sẽ gắn liền với sự phát triển những cấu tạo tâm lý mới của giai đoạn lứa tuổi trước Vưgổtxki. Gác quá trình tâm lý đang phát triển gắn liền với những nét cấu tạo tâm lý mới đặc trưng được gọi là tuyến trung tâm hạt nhân của sự phát triển, tất cả những quá trình khác được hoàn tất trong giai đoạn lứa tuổi này sẽ là những tuyến phụ vệ tinh của sự phát triển. Tuyến phát triển trung tâm của lứa tuổi này có thể trở thành tuyến phụ của giai đoạn lứa tuổi khác và ngược lại. Như vậy, vị trí và ý nghĩa của chúng luôn thay đổi trong tiến trình phát triển tâm lý cá nhân. Sự thay đổi của hoạt động chủ Leônchiev, hoạt động chủ đạo là “hoạt động quy định những biến đổi trong các quá trình tâm lý và trong các đặc điểm tâm lý của nhân cách đứa trẻ ở trong giai đoạn phát triển của nó”. Còn theo một số nhà Tâm lý học hoạt động khác, “hoạt động chủ đạo là hoạt động luôn gắn liền với những biến đổi chủ yếu nhất trong tâm lý, làm xuất hiện những cấu tạo tâm lý mới trong giai đoạn phát triển của nó”.Như vậy, hoạt động chủ đạo là hoạt động quy định những biến đổi chủ yếu nhất trong tâm lý con người trong giai đoạn phát triển của dụ hoạt động chủ đạo của trẻ sơ sinh – hài nhi là hoạt động giao lưu cảm xúc trực tiếp với người lớn, của trẻ ấu nhi là hoạt động với đồ vật, của trẻ mẫu giáo là hoạt động vui chơi, của nhi đồng là hoạt động học tập,… và của nhà trường thành là hoạt động nghề nghiệp. Nhũng hoạt động này sẽ làm nảy sinh những nét cấu tạo tâm lý mới trong từng giai đoạn lứa tuổi, khiến cho các giai đoạn lứa tuổi khác biệt với nhau về động chủ đạo có một số đặc điểm cơ bản như sau+ Là hoạt động chủ yếu nhất, cơ bản nhất, có ý nghĩa nhất. Hoạt động chủ đạo có thể không phải là hoạt động chiếm nhiều thời gian nhất nhưng là hoạt động chi phối mạnh mẽ toàn bộ cuộc sống của con người và gây ra những biến đổi chủ yếu nhất trong các quá trình tâm lý và nhân cách của con người ở giai đoạn phát triển của nó.+ Làm xuất hiện những cấu tạo tâm lý mới đặc trưng cho lứa tuổi đó. Dưới sự tác động của hoạt động chủ đạo các quá trình tâm lý, các đặc điểm tâm lý chủ yếu nhất sẽ được hình thành hay được cải tổ lại, dẫn đến sự xuất hiện những cấu tạo tâm lý mới đặc trưng cho lứa tuổi.+ Là hoạt động có khả năng chi phối các hoạt động khác diễn ra đồng thời với nó và tạo tiền đề cho sự hình thành một dạng hoạt động chủ đạo mới của lứa tuổi kế tiếp, phát sinh ngay từ trong lòng của hoạt động dụ việc học được xuất hiện lần đầu tiên trong trò chơi của trẻ mẫu giáo khi chơi trẻ đã phải học, sang tuổi nhi đồng hoạt động học tập sẽ trở thành hoạt động chủ hoảng lứa tuổiSự xuất hiện những nét cấu tạo tâm lý mới khiến cho toàn bộ cấu trúc nhân cách được cải tổ lại, dẫn đến sự phát triển tâm lý có tính nhảy vọt, đột biến về chất. Điều đó có thể dẫn đến những sự “khủng hoảng” lứa Tâm lý học lứa tuổi vẫn chưa có sự thống nhất ý kiến về vấn đề khủng hoảng lứa tuổi, vị trí và vai trò của nó trong sự phát triển tâm lý của đứa trẻ. Có nhóm nghiên cứu cho rằng, khủng hoảng lứa tuổi là hiện tượng không bình thường, có dấu hiệu bệnh lý. Số khác lại cho rằng, khủng hoảng trong sự phát triển của trẻ em là quy luật. Trẻ em, không thực sự trải nghiệm khủng hoảng, không thể phát triển toàn diện tiếp hoảng lứa tuổi là thuật ngữ dùng để chỉ các giai đoạn lứa tuổi phát triển đầy biển động xen giữa các giai đoạn ổn định. Đó là giai đoạn lứa tuổi có sự phát triển rất nhanh, mạnh và trong thời gian ngắn lượng đã biến thành Vưgôtxki, sự phát triển tâm lý trong giai đoạn chuyển tiếp từ lứa tuổi này sang lứa tuổi khác có thể diễn ra từ từ, chậm chạp hoặc rất nhanh chóng, đầy biển động, ông chia các giai đoạn phát triển thành hai loại giai đoạn bình ổn và giai đoạn khủng đoạn bình ổn là giai đoạn tương đối dài, sự phát triển tâm lý diễn ra từ từ, không có thành tựu nổi bật, không gây được sự chú ý đối với người xung đoạn khủng hoảng biến động là giai đoạn diễn ra những biến đổi bản chất trong quá trình phát triển tâm lý. Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ lứa tuổi này sang lứa tuổi khác. Giai đoạn này thường diễn ra ngắn, vài tháng, nhưng nếu dưới tác động không tốt của ngoại cảnh có thể kéo dài từ một đến hai năm hoặc lâu hơn nữa và kết quả là trong sự phát triển của trẻ có được những thành tựu nổi bật và có ý hoảng bắt đầu và kết thúc không rõ ràng, nó thường gắn liền với sự thay đổi hành vi ở trẻ. Đặc biệt đó là sự xuất hiện thái độ ương bướng, khó bảo “khó giáo dục”… Các trẻ em trải qua giai đoạn khủng hoảng khác nhau. Có trẻ rất khó khăn, có trẻ rất nhẹ nhàng. Những thay đổi quan trọng nhất diễn ra trong giai đoạn khủng hoảng là những thay đổi bên trong. Đứa trẻ xuất hiện những biểu hiện tiêu cực như mất hứng thú, khó chịu, từ chối những giá trị và các mối quan hệ trước đây… Nhưng cùng với sự triệt tiêu cái cũ sẽ sản sinh ra những cái mới. Những cấu tạo tâm lý mới xuất hiện trong thời kỳ khủng hoảng thường không bền vững, nó sẽ được thay đổi trong giai đoạn bình ổn, và tạo ra những cấu tạo tâm lý mới bền vững giai đoạn khủng hoảng, trẻ em hay gặp hai mâu thuẫn chủ yếu mâu thuẫn giữa những nhu cầu đang lớn dần lên với những hạn chế trong khả năng, mâu thuẫn giữa những nhu cầu mới của trẻ với những môi quan hệ đã hình thành trước đây với người lớn. Những mâu thuẫn này thường được xem như là động lực của sự phát khủng hoảng tiêu biểu ở trẻ em khủng hoảng chào đời, 1 tuổi, 3 tuổi, 7 tuổi, 13 tuổi dậy thì, 17 tuổi đầu thanh niên Vưgốtxki.Khủng hoảng 3 tuổi và khủng hoảng ở tuổi dậy thì gọi là khủng hoảng quan hệ. Khủng hoảng 1 tuổi và khủng hoảng 7 tuổi gọi là khủng hoảng thế giới quan Encônhin.2. Sự phân chia các giai đoạn lứa tuổiKhi phân chia các giai đoạn lứa tuổi các nhà Tâm lý học dựa trên các tiêu chí khác nhau, chẳng hạn như Jean Piaget căn cứ vào sự hình thành và phát triển của các cấu trúc nhận thức và trí tuệ của cá nhân để phân chia thành 4 giai đoạn lứa tuổi ở trẻ em, E. Erikson lại căn cứ vào đặc điểm tâm lý – xã hội của cá nhân để chia làm 8 giai đoạn trong một đời người, S. Freud dựa vào bản năng tình dục để phân chia thành 5 giai nhà Tâm lý học hoạt động cũng có rất nhiều cách phân chia các giai đoạn lứa tuổi khác nhau, nhưng tựu trung lại thì thường căn cứ vào các tiêu chí chủ yếu như tình huống xã hội của sự phát triển, cấu tạo tâm lý mới của lứa tuổi, hoạt động chủ đạo và cả khủng hoảng lứa tuổi để xác định các giai đoạn lứa vậy, có nhiều cách phân chia các giai đoạn lứa tuổi khác nhau. Mọi sự phân chia lứa tuổi cũng chỉ mang tính chất tương đối mà nước ta các nhà Tâm lý học thường phân chia các giai đoạn lứa tuổi dựa theo tiêu chí của các nhà Tâm lý học hoạt động. Dưới đây là các giai đoạn lứa tuổi được thừa nhận rộng rãi ở Việt giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi đoạn thai đoạn sơ sinh – hài nhi 0 – 1 tuổi đoạn vườn trẻ 1 – 3 tuổi4. Giai đoạn mẫu giáo 3-6 tuổi5. Giai đoạn nhi đồng 6-11 tuổi6. Giai đoạn thiếu niên 11-15 tuổi đoạn thanh niên 15 – 25, 28 tuổi. Gồm 3 giai đoạn cụ thể– Giai đoạn đầu thanh niên 15-18 tuổi– Giai đoạn giữa thanh niên 18 – 22, 23 tuổi– Giai đoạn cuối thanh niên 22, 23 – 25, 28 tuổi8. Giai đoạn trưởng thành 25, 28 tuổi – 60 tuổi9. Giai đoạn tuổi già sau 60 tuổi.Mỗi giai đoạn lứa tuổi có một vai trò và vị trí nhất định trong tiến trình phát triển tâm lý cá nhân. Mỗi giai đoạn lứa tuổi cũng có những nét đặc trưng riêng về điều kiện phát triển tâm lý, hoạt động chủ đạo và những nét tâm lý điển hình. Khi xem xét sâu hơn một giai đoạn lứa tuổi nào đó chúng ta phải chú ý đến những điểm cơ bản này. Hai chương tiếp theo chúng ta sẽ xem xét cụ thể những đặc điểm đó ở giai đoạn lứa tuổi thiếu niên và thanh niên học sinh.Theo Giáo trình tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm
lứa tuổi thiếu niên